خبرگزاری زنان ایران

به گزارش خبرگزاری زنان ایران - محمد احسان خرامید، کارشناس و فعال رسانه و فضای مجازی در نشست آینده فرزندان در عصر هوش مصنوعی و آمادگی خانواده‌ها در مؤسسه تبیان، با بیان اینکه کودکان امروز پیش از هر آموزشی یک همکار دیجیتال در کنار خود دارند، هشدار داد: هوش مصنوعی بدون هیچ چهارچوب تربیتی در حال بلعیدن حریم خانواده‌هاست و ما هنوز حتی به درستی نمی‌دانیم خوب است یا بد.
وی در ادامه با اشاره به دوگانگی شدید در مواجهه با این فناوری افزود: از یک طرف، در سطوح مدیریتی و دانشگاهی، هوش مصنوعی به عنوان یک تسهیل‌گر و ابزاری برای صرفه‌جویی در زمان دیده می‌شود. اما از طرف دیگر، همین فناوری برای یک دانش‌آموز و خانواده‌اش می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
وی با بیان مثال عینی از پسر ۱۰ ساله خود توضیح داد: متوجه شدم او ساعات زیادی را صرف تهیه محتوایی می‌کند که به راحتی با کمک هوش مصنوعی در کمتر از ۵ دقیقه قابل انجام است. اینجا است که باید به بچه آموخت چگونه می‌تواند هوشمندانه‌تر از ابزار استفاده کند و وقت خود را برای کارهای دیگر آزاد کند.
این کارشناس فضای مجازی در پایان بر ضرورت ارائه راهکارهای کاربردی و مشخص به خانواده‌ها تأکید کرد و گفت: خانواده‌ها به شدت نیازمند دریافت راهکار هستند. آن‌ها باید بدانند از این پس دقیقاً چه کار کنند و چگونه با این پدیده برخورد کنند.
هوش مصنوعی یک مهارت عمومی است، نه ابزار ممنوع
محمد احسان خرامید در ادامه با اشاره به فرصت‌ها و تهدیدهای این فناوری، بر لزوم ایجاد یک «پروتکل خانوادگی» برای استفاده از هوش مصنوعی تأکید کرد و گفت: خانواده‌ها باید با یک مدل چراغ راهنمای سبز، زرد و قرمز، قوانین مشخصی برای خود تعریف کنند.
وی در تشریح این پروتکل افزود: «سبز» شامل استفاده‌های مفید و ایمن مانند کمک در ایده‌پردازی، تمرین لغات یا خلاصه‌برداری تحت نظارت است. «زرد» مربوط به مواردی است که نیاز به نظارت دقیق‌تر دارد، مانند دریافت محتوای آموزشی که ممکن است مبتنی بر منابع غیرموثق باشد. «قرمز» اما خط قاطع است: وارد کردن هرگونه داده خصوصی، ارسال عکس شخصی کودکان و هرگونه اشتراک‌گذاری اطلاعات حساس به طور مطلق ممنوع است.
این کارشناس فضای مجازی با رد این تصور که هوش مصنوعی فقط مخصوص برنامه‌نویس‌ها است، تصریح کرد: این یک مهارت عمومی است که همه باید بیاموزند. اما نکته کلیدی اینجاست که قضاوت نهایی باید در اختیار انسان باقی بماند. حتی در پروژه‌های تخصصی رصد داده و داده‌کاوی، همیشه تأکید می‌کنیم که گزارش‌های تولید شده توسط ماشین باید توسط نیروی انسانی متخصص بررسی و تحلیل شوند.
خرامید به فرصت‌های مهم هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: این فناوری می‌تواند عدالت آموزشی را برای دانش‌آموزان مناطق محروم و روستایی به ارمغان آورد. در مناطق دورافتاده‌ای که دسترسی به آموزش باکیفیت محدود است، هوش مصنوعی می‌تواند فرصت برابری ایجاد کند. همچنین می‌تواند به تقویت مهارت‌های مورد نیاز آینده کمک کند.
وی در ادامه به چندین خطر جدی اشاره کرد: نخست، هذیان و خطای خروجی‌های هوش مصنوعی است که همیشه درست نیستند. دوم، مسئله حریم خصوصی و ردپای دیجیتال که باید به کودکان آموزش داده شود. سوم، وابستگی و کاهش تلاش‌های شناختی که مانند خلبان خودکار عمل می‌کند و ممکن است مهارت‌های اصلی را تضعیف کند.
این فعال فضای مجازی با اشاره به تجربه شخصی خود گفت: در خانواده ما، این پروتکل به صورت مشارکتی اجرا می‌شود. برای مثال، دخترم که کلاس اول است، برای تمرین کلمات هم‌معنی از هوش مصنوعی کمک می‌گیرد، ولی تحت نظارت این کار انجام می‌شود. یا پسرم برای خلاصه‌برداری و ایده‌پردازی از آن استفاده می‌کند، اما همیشه خروجی را بررسی می‌کنیم.
خرامید در پایان تأکید کرد: نکته کلیدی این است که هوش مصنوعی را به عنوان یک دستیار ببینیم، نه جایگزین. ما باید به کودکان بیاموزیم که چگونه از این ابزار به صورت هوشمندانه استفاده کنند، در عین اینکه مهارت‌های تفکر انتقادی و قضاوت انسانی خود را حفظ و تقویت کنند.
مهر
انتهای پیام/م