در گفت و گو با کارشناس ارشد فلسفه کلام:
والدین رکن محوری در جامعه پذیری فرزندان دارند / جایگاه خانواده اسلامی در تربیت نسل امروز
با وجود عصر مدرن خانواده و به خصوص والدین هم چنان به عنوان مهم ترین رکن و اثر بخش ترین نهاد اجتماعی در تربیت و جامعه پذیری فرزندان و آینده سازان جامعه اثرگذار است و تا خانواده نقش خود را در امر تربیت درست ایفا نکند، باقی نهادهای متولی خانواده این نقصان و کاستی را نمیتوانند جبران کنند.
1402/12/17 - 11:22
تاریخ و ساعت خبر:
190858
کد خبر:
به گزارش خبرگزاری زنان ایران - از استان تهران: فاطمه داوری کارشناس ارشد رشته فلسفه کلام اسلامی از دانشگاه امام صادق(ع) و مشغول به تحصیل در سطح سه حوزه با گرایش کلام اسلامی در گفت و گویی با موضوع اهمیت و جایگاه خانواده در تربیت نسل امروز چنین گفت:
برای تقویت بنیان خانواده چه راهکارهایی وجود دارد؟
سلام علیکم خدمت شما، در این راستا باید به عواملی پرداخت که هر چه بیشتر به مستحکم تر شدن و تحکیم این نهاد مقدس کمک میکند. مسائلی از قبیل آموزش مهارت های لازم بین زوجین و در ادامه پرداختن به مباحث والد گری توسط پدر و مادر به عنوان یک امر ضروری در راستای تربیت فرزندان
به عبارتی در عصر حاضر و با وجود رسانه های گوناگون که همه سعی در القای آموزه ها و دستور العمل هایی ( درست یا غلط ) در رابطه با مسائل گوناگون از جمله خانواده دارند ضروری است ارکان اصلی خانواده یعنی پدر و مادر با یادگیری مهارت هایی از قبیل حل مسئله , ارتباط موثر بین اعضای خانواده و افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس و.... و همچنین به عنوان خانواده ای ایرانی-اسلامی در انتقال صحیح آموزه های دینی-ملی به فرزندان خود بهترین نقش را ایفا کنند.
جایگاه خانواده را در تربیت نسل چگونه ارزیابی میکنید؟
همانطور که در جواب سوال اول به آن اشاره شد، خانواده در عصر مدرن با وجود رسانه به عنوان یک رکن اثر گذار در زمینه های گوناگون و از طرفی وجود آموزشگاه ها و مراکز تربیتی در جامعه به شمار میرود. برخی گمان میکنند خانواده جایگاه محوری خود را در تربیت نسل از دست داده و این امر خطیر باید به موارد بالا (رسانه و مراکز تربیتی) واگذار شود. اما از دیدگاه دین مبین اسلام در همه اعصار، رکن بودن خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی و تربیتی تاثیرگذار, جایگاه والای خود را در این مهم نه تنها از دست نداده است بلکه با وجود شرایط فعلی و هجوم دیدگاه های تربیتی غلط از جانب رسانه های معاند , ضرورت خانواده در تربیت نسل بیش از پیش حس می شود.
تاثیر متقابل جامعه و خانواده بر یکدیگر چگونه اند؟
همان طور که از عبارات سوال مشخص است خانواده و جامعه تأثیر متقابل و متناظر نسبت به هم دارند. در بیان این تاثیر میتوان گفت خانواده به عنوان اولین و مهم ترین نهاد اجتماعی، مسئولیت جامعه پذیری فرزندان خویش را به عهده دارند. با این توضیح که از قبل از تولد نوزاد ، مسائل گوناگون از قبیل مسائل روحی و عاطفی به شدت بر روی جنین اثر گذار است. در ادامه با تولد نوزاد و روند رشد او این تاثیر پذیری در مسائل گوناگون بیشتر خواهد شد و والدین در راستای آموزش مسائل گوناگون اخلاقی ، مذهبی و... به فرزندان باید به صحیح ترین وجه ممکن عمل نمایند . ضرورت این جامعه پذیری صحیح، زمانی که فرزند خانواده پا به عرصه اجتماع میگذارد و به عنوان نیروی موثر قصد فعالیت در اجتماع را دارد، مشخص میشود . فردی که در خانواده با روحیه بالا و توانایی حل مسئله وارد جامعه میشود، روند رشد جامعه را تسریع می بخشد و از طرفی هزینه های کنترل اجتماعی افرادی که دارای اختلالات روانی و بزهکاری و.... هستند در اجتماع و نهاد های متولی کاهش پیدا میکند. جامعه نیز از طریق آموزش مهارت های لازم به خانواده نقش بسزایی در تربیت نسل تاثیر گذار و سالم خواهد داشت.
خانواده محوری در تربیت فرزندان به چه معناست؟
این سوالی است که در چند دهه ی اخیر مورد توجه بسیاری از متخصصین در این حوزه قرار گرفته است. علت آن هم شرایط نوین تربیتی و آموزشی در عصر حاضر است. عصری که سرعت پیشرفت علم و فناوری و روش های نوین در حوزه های مختلف از جمله تربیت و اثر گذاری , ثانیه به ثانیه در حال به روز رسانی و نو شدن است. خانواده محوری در این نقطه میتواند نمود پیدا کند و آن اینکه با وجود همهی این پیشرفت ها خانواده مهم ترین و اساسیترین نقش را در تربیت فرزندان ایفا میکند و مراکز آموزشی و تربیتی در گام دوم در این امر مهم اثر گذار خواهند بود. پس نباید نقش محوری خانواده را با وجود شرایط جدید تربیتی در جامعه نادیده گرفت و آن را به نهاد های متولی در این امر واگذار کرد. بلکه باید در گام بعدی و به عنوان یک مجموعه کمک کننده به این امور نگریست و از آن ها استفاده کرد.
آسیب های فردی در خانواده مدرن چیست؟
پاسخ به این سوال به گونه ای است که ابعاد گوناگونی را شامل میشود اما به طور خلاصه مهم ترین آسیب دنیای مدرن که گریبان خانواده را نیز گرفته است جمع گریزی و روی آوردن به فرد گرایی است. در دنیای مدرن مستقل زندگی کردن ارزش محسوب می شود و اینکه اعضای خانواده در بحران ها و مسائل گوناگون یاریگر همدیگر باشند ، سعی در حل مسائل خود به صورت انفرادی و مستقل دارند . بر خلاف نظر اسلام که افراد در خانواده تکیه گاه هم و یار و یاور هم در موقعیت های مختلف زندگی هستند. از طرفی الگوپذیری از فضای مجازی که در آن مسائل خوب و بد در کنار هم و مختلط با هم هستند ، در بسیاری موارد اثر تربیتی خانواده را کم رنگ جلوه داده و باعث نادیده گرفتن نقش مهم خانواده در روابط بین افراد شده است.
جایگاه خانواده در نظام سنتی قدیم با جامعه صنعتی امروز چه تفاوتی کرده است؟
این سوال را باید در دو بخش مورد بررسی قرار داد. در جامعه غیر ایرانی و به طور عمده سکولار و غربی ، گر چه در دوران قبل از رنسانس و انقلاب صنعتی و حاکمیت کلیسا، نهاد خانواده به عنوان یک نهاد مهم و مقدس تلقی میشد، اما در دوران بعد از رنسانس و دنیاگرایی و دور از مذهب در اروپا ، خانواده جایگاه والای خود را از دست داد و مستقل زندگی کردن و دوری جستن از خانواده به عنوان یک ارزش تلقی شد. اما در جامعه ایرانی -اسلامی از گذشته تا کنون تقدس خانواده هم چنان حفظ شده و عموم مردم و نهاد های متولی همواره برای حفظ جایگاه این نهاد مقدس تلاش های مثمر ثمری انجام دادند. اما تغییری که در خانواده سنتی قدیم با خانواده در عصر حاضر به چشم میخورد تغییر کارکرد های اعضای خانواده است. برای مثال در خانواده سنتی قدیم، زن در محیط خانواده صرفا وظیفه تربیت را بر عهده داشت اما زن امروزه نقش های دیگری علاوه بر مادری بر عهده دارد که در این صورت باید در کنار امر تربیت به سایر امور نیز بپردازد. لذا در حال حاضر به الگو و مبنایی نیاز است که اعضای خانواده با حفظ وظیفه ی اصلی خویش به سایر امورات اجتماعی و .....خویش بپردازند در صورتی که با انجام آن مسئولیت ها خللی به خانواده وارد نشود.
رسانه ها در تربیت فرزندان چه تاثیری دارند؟
اگر سوال به این شکل مطرح است که رسانه ها چه اثری بر والدین در تربیت فرزند دارند باید گفت خانواده ها میتوانند از منابع معتبر و افرادی که در بحث تربیت اثرگذارند به صورت مثبت در جهت تربیت صحیح فرزندان خویش بهترین بهره برداری را انجام دهند و از طرفی به صورت افراطی غرق در مسائل فضای مجازی نشده تا کارکرد اصلی خود را به عنوان پدر و مادر در خانواده فراموش کنند . از طرفی با وجود فراگیر شدن فضای مجازی در بین مردم و حتی کودکان و نوجوانان و الگوهایی که فضای مجازی به فرزندان ارائه میدهد، خانواده ها باید ضمن آگاهی از آنها در کنترل و پیشگیری این آسیب ها اقدام نمایند.
نقش والدین در کاهش آسیب های فضای مجازی نسبت به فرزندان چیست؟
خانواده ضمن آگاهی از ساز وکار فضای مجازی، باید فرزندان خود را نسبت به ماهیت فضای مجازی و آسیب ها و فرصت های آن آگاه کنند تا فرزندان به صورت آگاهانه و اختیاری استفاده از فضای مجازی را کنترل کرده و تاثیر پذیر بی چون و چرای فضای مجازی و صرفا مصرف کننده در این فضا نباشند.
جمع بندی آخر را بفرمایید.
مهم ترین نکته ی طلایی در این موضوع توجه به این نکته است که با وجود عصر مدرن خانواده هم چنان به عنوان مهم ترین رکن و اثر بخش ترین نهاد اجتماعی در تربیت و جامعه پذیری فرزندان و آینده سازان جامعه اثرگذار است و تا خانواده نقش خود را در امر تربیت درست ایفا نکند، باقی نهادهای متولی خانواده این نقصان و کاستی را نمیتوانند جبران کنند. لذا نقش نهادهای مرتبط ، در حفظ ارزش نهاد خانواده و آگاهی سازی والدین در جهت تربیت نسل سالم و اثرگذار بیش از پیش حس خواهد شد.
انتهای پیام / *
بازگشت به ابتدای صفحه