|
|
|
زنان و دختران معتاد؛ قصه‌ای از آسیب و امید |
|
|
|
تصویر زن معتاد، تصویری است که جامعه مدت‌هاست سعی در انکار آن دارد، اما واقعیت تلخ‌تر از آن است که نادیده گرفته شود: اعتیاد، بیخ گوش زنان و دختران نوجوان کردستان است. در گفت‌وگو با خبرگزاری زنان، دکتر فایق یوسفی، جامعه‌شناس و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی کردستان، آماری نگران‌کننده را فاش می‌کند: حدود ۱۰ درصد از معتادان ۳۰ هزار نفری استان را زنان تشکیل می‌دهند و سن شروع مصرف مواد در دختران حتی به ۱۲ سال کاهش یافته است. این گزارش، به ریشه‌های اجتماعی و روانی این آسیب می‌پردازد و در عین حال، پنجره‌ای رو به راهکارهای پیشگیری و توانمندسازی می‌گشاید تا زنان، این ظرفیت‌های بی‌بدیل جامعه، از این گرداب نجات یابند. |
|
|
از کردستان، اعتیاد دیگر مختص مردان نیست در سال‌های اخیر، زنان و حتی دختران نوجوان بیش از پیش به دام مواد مخدر افتاده‌اند.
جامعه‌ای که زنانش آسیب‌پذیر است، نسل‌های آینده‌اش هم در معرض تهدید قرار می‌گیرند اما این قصه، صرفاً ناامیدکننده نیست بلکه راه بازگشت وجود دارد و امید هنوز نفس می‌کشد.
10 درصد از معتادین کردستان زن هستند دکتر فایق یوسفی، جامعه‌شناس و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی کردستان در گفتگو با خبرنگار زنان نیوز اظهار داشت: اعتیاد زنان نتیجه ساختار اجتماعی و اقتصادی است چون وقتی نیازهای افراد در قالب‌های مشروع ارضا نشود، افراد به دنبال مسیرهای پرخطر می‌روند که اعتیاد یکی از این مسیرهاست.
وی گفت: آمارها نشان می‌دهد که در استان کردستان حدود ۳۰ هزار معتاد وجود دارد و پیش‌بینی می‌شود ۱۰ درصد آنان زن باشند و سن شروع مصرف مواد در دختران و پسران حتی به ۱۲ سال رسیده است؛ هشداری جدی برای خانواده‌ها و مسئولان.
وی افزود: گرایش زنان به مواد مخدر محصول ترکیبی از عوامل روانی، اجتماعی و فرهنگی است که افسردگی، اضطراب، تجربه سوءاستفاده، کمبود حمایت خانواده، خشونت و تبعیض جنسیتی، دسترسی آسان به مواد و کمبود آگاهی، همگی زن را در معرض آسیب قرار می‌دهند.
دکتر یوسفی می‌گوید: زنان ظرفیت‌های مهم جامعه هستند. آسیب دیدن یک زن، پیامدهای تربیتی و اجتماعی گسترده‌ای دارد. وقتی زن نتواند نقش تربیتی خود را ایفا کند، جامعه ضربه می‌خورد.
نسل نوجوان در معرض خطر
تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی کردستان نشان می‌دهد که سن مصرف دخانیات و مواد مخدر در دختران ۱۸ تا ۲۴ سال کاهش یافته و مصرف در نوجوانان به ویژه دختران در حال گسترش است که مواد صنعتی، به دلیل اثرات ظاهری کمتر و جنبه تفننی، بیشترین گرایش را در میان زنان جوان دارند.
دکتر یوسفی معتقد است: افزایش طول دوران تجرد و حضور اجتماعی بدون حمایت مناسب، زنان را در محیط‌های پرخطر اجتماعی قرار می‌دهد و الگوبرداری از رفتارهای ناسالم و گرایش به مواد، اغلب از همین مسیر شکل می‌گیرد.
اعتیاد زنان پیامدهای جسمی و روانی گسترده‌ای دارد: اختلالات هورمونی، ناباروری، بیماری‌های عفونی، مشکلات قلبی و روانی، فروپاشی خانواده، حتی تولد نوزادان معتاد که تأثیر این معضل بر خانواده و جامعه، گاه از پیامدهای اعتیاد مردان نیز فراتر است.
با این حال، دکتر یوسفی تأکید می‌کند که اعتیاد پاسخی به بن‌بست اجتماعی است: زن وقتی مهارت حل مساله نداشته باشد و در فشارهای اجتماعی گرفتار شود، ممکن است برای پر کردن خلأها به مواد مخدر روی آورد اما با حمایت و آموزش، امکان بازگشت وجود دارد.
راهکار؛ آموزش و حمایت اجتماعی
کارشناسان معتقدند پیشگیری و توانمندسازی، کلید کاهش اعتیاد زنان است که آموزش مهارت‌های زندگی، آگاهی‌بخشی درباره عوارض مواد، ایجاد بسترهای سالم اجتماعی و حمایت روانی، می‌تواند زنان را از مسیر پرخطر دور کند.
دکتر یوسفی می‌گوید: باید حضور زنان در جامعه سالم‌سازی شود. زنان ظرفیت‌های جامعه هستند و آسیب دیدن آن‌ها، ضربه‌ای جدی به پیکره اجتماع وارد می‌کند.
در استان کردستان، مرکز ترک اعتیاد بانوان در سنندج فعال است و نمونه‌های موفق بازگشت زنان به زندگی سالم وجود دارد که سال گذشته، ۴۳ نفر از معتادان بهبودیافته به جامعه بازگشتند، نشان از امید و امکان تغییر دارد.
اعتیاد زنان تنها یک مشکل فردی نیست؛ بلکه بازتابی از ناکامی‌ها و خلأهای اجتماعی است. کاهش سن مصرف و افزایش گرایش به مواد صنعتی، هشدار جدی برای خانواده‌ها و مسئولان است.
با این حال، اقدامات پیشگیرانه و درمانی، ایجاد بسترهای سالم و آموزش مهارت‌های زندگی، امید به بازگشت زنان به مسیر زندگی سالم را افزایش می‌دهد.
جامعه‌ای که زنان خود را توانمند و حمایت‌شده ببیند، نه تنها معضل اعتیاد را کاهش می‌دهد، بلکه زمینه رشد و پرورش نسل‌های آینده را نیز فراهم می‌کند.
در نهایت، اعتیاد زنان فرصتی است برای همدلی، بازسازی اجتماعی و آموزش نسل آینده. با حمایت، همدلی و اقدام جدی، زنان می‌توانند دوباره نقش خود را در تربیت و شکل‌دهی جامعه ایفا کنند و مسیر زندگی سالم و پرثمر را باز یابند.
انتهای خبر/* |