|
سندرم سارکوپنی بیش از ۵۰ درصد جمعیت کشور را تهدید می‌کند |
|
زنگ خطر ضعف عضلانی برای نیمی از جمعیت کشور/از دست رفتن سالانه حدود یک درصد از عضله در افراد بالای۳۰ سال |
|
|
|
اپیدمیولوژیست و دبیر علمی سمینار سارکوپنی، گفت: سارکوپنی یک سندرم تحلیل عضلانی مرتبط با سن است که موجب افت قدرت و توده عضله، کندی حرکت، وابستگی و افزایش سقوط می‌شود و افراد بالای ۳۰ سال سالانه حدود یک درصد از توده استخوان و عضله خود را از دست می‌دهند؛ سرعت این روند پس از ۶۰ سالگی بیشتر می‌گردد. |
|
|
محمدباقر لاریجانی، رئیس پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، در نشست تخصصی سارکوپنی اظهار داشت: این اختلال مرتبط با سالمندی مشابه پوکی استخوان زمینه‌ساز شکستگی‌های استخوانی و ناتوانی‌های حرکتی است و غفلت از آن بار اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی تحمیل می‌کند.
وی افزود: تشخیص سارکوپنی مستلزم سنجش توده و قدرت عضلانی و نیز ارزیابی عملکرد فیزیکی است و ۱۰ تا ۱۴ درصد احتمال ابتلا در افراد بالای ۶۰ سال برآورد می‌شود؛ در حالی که ۳۰ درصد افراد بالای ۷۰ سال در کشور درجاتی از این وضعیت را تجربه می‌کنند که می‌تواند به پوکی استخوان، کاهش عضلات، افزایش خطر سقوط و حتی افزایش مرگ‌ومیر منجر شود.
لاریجانی با اشاره به نقش سبک زندگی بیان داشت: اضافه وزن و چاقی روند پیشرفت سارکوپنی را تشدید می‌کنند و تقویت فعالیت بدنی منظم، تغذیه متعادل و غنی از پروتئین، ویتامین D و کلسیم از ارکان پیشگیری به شمار می‌رود.
۱۵۰ بیماری عضلانی – اسکلتی
در ادامه فاطمه حاجی‌ولی‌زاده، رئیس اداره بیماری‌های عضلانی – اسکلتی مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، گفت بیماری‌های غیرواگیر نظیر دیابت، سرطان، سکته مغزی، بیماری‌های قلبی و بیماری‌های مزمن تنفسی ۷۵ درصد مرگ‌ها را در کشور رقم می‌زنند و اختلالات عضلانی – اسکلتی خود ریسک ابتلا به این گروه از بیماری‌ها را افزایش می‌دهند.
وی با بیان اینکه سالانه ۱۷ میلیون نفر در جهان به مرگ زودرس ناشی از بیماری‌های غیرواگیر دچار می‌شوند، تصریح کرد: ۸۶ درصد آن در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ می‌دهد و مدیریت عوامل خطری چون مصرف دخانیات و الکل، تغذیه ناسالم، کم‌تحرکی و آلودگی هوا برای کاهش این بار ضروری است؛ عواملی که با ریسک‌فاکتورهای بیماری‌های عضلانی – اسکلتی همپوشانی دارند.
رئیس اداره بیماری‌های عضلانی – اسکلتی وزارت بهداشت ادامه داد: بیماری‌های عضلانی – اسکلتی شامل ۱۵۰ عارضه مختلف‌اند که استخوان، عضله و مفصل را درگیر می‌کنند و سارکوپنی نیز در این مجموعه طبقه‌بندی می‌شود؛ این بیماری‌ها در سالمندی بروز بارزتری دارند، کیفیت و استقلال زندگی را کاهش می‌دهند و وابستگی اجتماعی و اقتصادی ایجاد می‌کنند.
بیماری در اولویت وزارت بهداشت
حاجی ولی زاده اظهار داشت: این گروه از بیماری‌ها شایع‌ترین علت دریافت خدمات توانبخشی هستند که فرایندی زمان‌بر و پرهزینه است و با سالمندتر شدن جمعیت، بار آن‌ها در مردان از رتبه ۱۱ به ۷ و در زنان از ۷ به ۲ ارتقا یافته است.
وی افزود: حدود ۹ درصد مردان و ۱۰.۳ درصد زنان بالای ۶۰ سال کشور دچار سارکوپنی یا کاهش توده عضلانی‌اند و وزارت بهداشت پس از مطالعات متعدد پنج محور شامل استئوپروز، کمردرد و گردن‌درد، سارکوپنی و استئوآرتریت را برای مداخلات مبتنی بر جامعه برگزیده تا بروز بیماری و پیامدهای ناتوان‌کننده کاهش یابد.
رئیس اداره بیماری‌های عضلانی – اسکلتی، گفت: پیشگیری، مدیریت عوامل خطر و ترویج سبک زندگی سالم ـ شامل رژیم غذایی مناسب و فعالیت منظم ـ به همراه شناسایی زودهنگام گروه‌های در معرض خطر و ارائه توانبخشی سریع، از استراتژی‌های کلیدی کاهش عوارض است.
هر سال عضله از دست می‌دهیم
در بخش دیگری از این نشست رامین حشمت، اپیدمیولوژیست و دبیر علمی سمینار سارکوپنی، بیان داشت: سارکوپنی یک سندرم تحلیل عضلانی مرتبط با سن است که موجب افت قدرت و توده عضله، کندی حرکت، وابستگی و افزایش سقوط می‌شود و افراد بالای ۳۰ سال سالانه حدود یک درصد از توده استخوان و عضله خود را از دست می‌دهند؛ سرعت این روند پس از ۶۰ سالگی بیشتر می‌گردد.
وی افزود بیماری‌های زمینه‌ای، سوءتغذیه، اختلالات جذب و برخی بیماری‌های گوارشی و متابولیک، استعداد ابتلا را افزایش می‌دهند و مطالعات نشان می‌دهد شیوع جهانی سارکوپنی در سالمندان حدود ۱۰ درصد است.
حشمت یادآور شد در مطالعه سال ۲۰۱۱ منطقه ۶ تهران، ۲۶ درصد مردان و ۲۱ درصد زنان مبتلا، بیش از ۵۲ درصد مردان و بیش از ۲۵ درصد زنان در معرض ابتلا و ۷۵ درصد مردان و حدود ۴۶ درصد زنان با درجاتی از مشکلات مرتبط با سارکوپنی مواجه بودند که نشان‌دهنده بار پنهان قابل توجه این سندرم است.
راهکارهای تشخیص اولیه
در ادامه گیتا شفیعی، اپیدمیولوژیست، بیان کرد سارکوپنی سه مولفه کاهش توده، قدرت و عملکرد را دربرمی‌گیرد و نشانه‌های هشدار شامل کاهش وزن غیرارادی، ابتلا به بیماری‌های مزمن کلیوی، ریوی یا دیابت و نیز سقوط‌های مکرر است.
وی اضافه کرد: در غربالگری اولیه توانایی بلند کردن بار ۴.۵ کیلوگرمی، بالا رفتن از ۱۰ پله، راه رفتن آسان در فضای محدود، برخاستن و نشستن مکرر بدون کمک دست، تعداد سقوط‌های بیش
از سه بار در یک سال و انجام پنج بار نشستن و برخاستن از صندلی طی ۱۵ ثانیه، شاخص‌های عملی ارزیابی محسوب می‌شوند و دستیابی به حد مطلوب در کمتر از چهار مورد می‌تواند ظن بالینی ایجاد کند.
شفیعی خاطرنشان کرد: فعالیت بدنی منظم، تمرینات قدرتی، رژیم‌های سرشار از پروتئین و تأمین ویتامین D از اقدامات پیشگیرانه کلیدی برای حفظ عملکرد عضلانی و کاهش شیوع سارکوپنی است.
انتهای پیام/*
خبرنگار: سیما حسینی |