کد خبر: 267776 تاريخ انتشار: 1404/03/27 - 08:57
تک‌فرزندی؛ زنگ خطری برای فرهنگ ایرانی و پیوندهای خانوادگی
پدیده‌ی تک‌فرزندی دیگر فقط یک انتخاب شخصی نیست؛ بلکه این روند در حال تبدیل شدن به چالشی عمیق برای آینده‌ی فرهنگی و اجتماعی ایران است.
- یزد -دکترفاطمه کردی پژوهشگر حوزه جمعیت پدیده تک فرزندی را یک دغدغه اجتماعی دانست وگفت:تک‌فرزندی صرفاً یک انتخاب شخصی نیست؛ بلکه پیامدهای بلندمدتی دارد که بر ساختار خانواده، فرهنگ عمومی و حتی آینده جامعه تأثیر می‌گذارد.
وی ادامه داد:ما در فرهنگی زندگی می‌کنیم که خانواده گسترده و ارتباطات خویشاوندی، ستون اصلی آن است. وقتی این پیوندها ضعیف یا قطع شوند، بحران‌های عاطفی، هویتی و اجتماعی به‌دنبال خواهند آمد.
این پژوهشگر حوزه جمعیت در ادامه با اشاره به گسست مفاهیم خویشاوندی در آینده اظهار کرد:امروز بسیاری از کودکان ما تجربه زیستی از مفاهیمی مثل عمو، عمه، خاله و دایی دارند. اما تصور کنید در آینده‌ای نه‌چندان دور، کودکی که تک‌فرزند است و والدینش هم تک‌فرزند بودند، اساساً چه تصویری از این مفاهیم خواهد داشت؟ این‌ها فقط واژه‌هایی خواهند بود که باید از طریق کتاب یا فیلم توضیح داده شوند؛ مثل وقتی که امروز باید قنات یا آب‌انبار را در موزه‌ها به بچه‌ها آموزش بدهیم. این یعنی انقطاع فرهنگی.
کردی در پاسخ به پرسشی درباره تحت تاثیر قرار گرفتن موضوعاتی مثل صله‌رحم و سنت‌های ایرانی افزود: جشن‌های یلدا، نوروز، حنابندان، دورهمی‌های فامیلی و سفرهای دسته‌جمعی به روستاها یا خانه پدربزرگ و مادربزرگ، فقط در خانواده‌های پرجمعیت معنا پیدا می‌کنند. وقتی روابط فامیلی کم‌رنگ شود، این سنت‌ها به‌تدریج به خاطره یا آرشیو تبدیل می‌شوند.
وی تصریح کرد:برخی خانواده‌ها به دلیل مشکلات اقتصادی تصمیم به داشتن تنها یک فرزند می‌گیرند.این استدلال در نگاه اول منطقی به نظر می‌رسد، اما باید دید هزینه‌های امروز چقدر ناشی از سبک زندگی لوکس و تجمل‌گرایانه است. خانواده‌های تک‌فرزند، به دلیل تمرکز بر یک کودک، معمولاً خرج‌های زیادی برای او می‌کنند،از لباس‌های گران‌قیمت گرفته تا وسایل لوکس و کلاس‌های متنوع ،در حالی که خانواده‌های چندفرزندی با مدیریت صحیح و پرهیز از هزینه‌های غیرضروری، هم زندگی پایدارتری دارند و هم فرزندانی اجتماعی‌تر و مقاوم‌تر تربیت می‌کنند.
وی خاطر نشان کرد:برخی تصور می‌کنند بچه‌دار شدن هزینه سنگینی دارد، در حالی که نگهداری از نوزاد با هزینه‌ای بسیار کمتر انجام می‌شود. اما هزینه‌های نگهداری از سالمند، از درمان گرفته تا پرستاری و تجهیزات، گاه تا چند ده میلیون تومان در ماه هم می‌رسد. علاوه بر هزینه، نگهداری از سالمند از لحاظ روحی نیز دشوارتر است و نیاز به مشارکت چند نفر دارد. پس داشتن چند فرزند، در واقع سرمایه‌گذاری برای آینده است.
در پاسخ به این پرسش که مهم ترین آسیبی که در اجتماع متوجه تک فرزندان می شود،دکتر کردی گفت:انزوای اجتماعی و بحران هویت از آن جمله است .فرزندان تک‌فرزند، حامی و پشتیبان ندارند. در دوران کودکی هم‌بازی ندارند و در بزرگسالی کسی نیست که غم‌خوار یا مشاورشان باشد. اگر پدر و مادر از دنیا بروند، این فرزند در برابر مشکلات تنها خواهد بود. ما در آموزه‌های دینی‌مان از خواهر و برادر به عنوان پشت و پناه و تکیه‌گاه یاد کرده‌ایم. فقدان این رابطه‌ها، آسیب‌هایی جدی به شخصیت و آرامش روانی کودک وارد می‌کند.
انتهای پیام/*