|
|
|
قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲؛ جرقه ای که انقلاب اسلامی را در دل مردم شعله ور کرد |
|
|
|
قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، با بازداشت امام خمینی، نه تنها یک اعتراض ساده نبود، بلکه جرقه‌ای بود که شعله‌های انقلاب را در دل مردم روشن کرد و تاریخ ایران را دگرگون ساخت. |
|
|
تهران بزرگ - قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ به عنوان سرآغاز و شروع انقلاب اسلامی ایران شناخته می‌شود. این قیام در پی بازداشت امام روح‌الله خمینی و در اعتراض به لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی و سیاست‌های رژیم پهلوی شکل گرفت. خادمی، کارشناس تاریخ، در این خصوص اشاره کرد که زمینه‌های سیاسی، اجتماعی و دینی این قیام به دهه ۱۳۳۰ برمی‌گردد. اما مهم‌ترین دلیل آن، سخنرانی امام خمینی در مدرسه فیضیه قم بود که به صراحت به شاه و اسرائیل حمله کردند و شاه را یزید زمانه نامیدند.
وی افزود که در سحرگاه ۱۵ خرداد، امام خمینی در منزل خود دستگیر و به تهران منتقل شدند. به دنبال این رویداد، مردم در همان روز در قم، تهران و دیگر شهرها به خیابان‌ها ریختند و قیام ۱۵ خرداد رخ داد. این قیام که در تهران، قم، ورامین و دیگر شهرها صورت گرفت، به عنوان سرآغاز نهضت اسلامی ایران تلقی می‌شود و در آن، تعداد زیادی از مردم کشته و مجروح شدند.
خادمی همچنین توضیح داد که بازداشت امام خمینی به دنبال سخنرانی انتقادی ایشان در مدرسه فیضیه قم در مورد سیاست‌های رژیم و لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی انجام شد. این لایحه که به منظور اصلاح نظام سیاسی و اجتماعی و انتقال بخشی از قدرت به شوراهای محلی تصویب شده بود، با انتقاد از سوی روحانیون و مردم مواجه شد.
وی اشاره کرد که مردم در شهرهای مختلف، از جمله تهران، قم، ورامین، مشهد و شیراز، به طور خودجوش به خیابان‌ها آمدند و در اعتراض به بازداشت امام و سیاست‌های رژیم، تظاهرات و اعتراضات گسترده‌ای را به راه انداختند. در این تظاهرات، تعداد زیادی کشته و مجروح شدند و در اسناد ساواک، آمار کشتگان به صدها تن ذکر شده است.
این کارشناس تاریخ تأکید کرد که قیام ۱۵ خرداد تأثیر زیادی بر روند سیاسی ایران داشت و باعث شد تا رژیم پهلوی با مشکلات بیشتری روبرو شود. قیام ۱۵ خرداد به عنوان سرآغاز انقلاب اسلامی و نهضت اسلامی شناخته می‌شود و الهام‌بخش جنبش‌های اعتراضی و مقاومت در برابر حکومت‌های استبدادی در دیگر کشورها بوده است.
در نهایت، خادمی نتیجه‌گیری کردند که قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ یک رویداد مهم در تاریخ ایران است که نشان‌دهنده مقاومت مردم در برابر سیاست‌های رژیم پهلوی و آغاز نهضت اسلامی بود. این قیام به عنوان نقطه‌ای کلیدی در راه انقلاب اسلامی شناخته می‌شود و تأثیرات زیادی بر روند سیاسی و اجتماعی ایران داشته است.
خبرنگار- مهدیه داودی |