کد خبر: 267543 تاريخ انتشار: 1404/03/16 - 11:35
عرفه؛ مسیر رهایی برای رسیدن به معشوف
عرفه؛ مسیر رهایی‌ست برای رسیدن به معشوق آنرا دریاب!
استان سمنان؛ آسمان که رو به تاریکی می‌رود، بیشتر احساس تنهایی می‌کنی، دلت می‌خواهد کسی باشد تا، به آغوشش پناه ببری!
در خلوت دوست، بغض نهفته‌ات سر باز کند و همه‌ی دردها از دلت بیرون بریزد تا سبک شوی و بال پروازت باز شود برای رهایی!
شب را معشوق برای عاشقش، راه گریزی نهاده تا از همه دل بریده و به خودش پناهنده شود!
در میان شبها بعضی خاص‌ترند، برای اینکه تو عاشقانه‌تر، بتوانی صدایش کنی و او بی‌درنگ جوابت را بدهد.
عرفه؛ از همان شبهای خاص است، خودت را که بشناسی معشوقت را بیشتر خواهی شناخت، آنگاه عشقهای مادی با هزار رنگ، برایت جلوه‌گری نخواهند کرد و بین تو و او فرسنگها فاصله نخواهند انداخت.
عرفه؛ مسیر رهایی‌ست برای رسیدن به معشوق آنرا دریاب!
نهم ذیحجه روز عرفه است. خداوند متعال در این روز به سه مکان و سه گروه از انسانها، توجه ویژه دارد:
1. کربلا و زائران امام حسین (ع).
2. صحرای عرفات (در نزدیکی مکه) و حجاج بیت الله.
3 . هر جا از دنیا که دستی به سوی او بلند شود و دلی بشکند.
عرفه، فرصتی کوتاه برای جاماندگان
«رُوی إنّ لیلة عرفة یستجاب فیها ما دعا من خیر و للعامل فیها بطاعة الله تعالي أجر سبعین و مائة سنة».
در روایتی نقل شده است که شب عرفه هر دعای خیری که انسان بکند، به اجابت می‌رسد و برای کسی که در شب عرفه اطاعت الهی را بکند و اعمال صالحه انجام دهد، معادل صد و هفتاد سال اطاعت و عبادت است؛ یعنی از نظر پاداش چنین چیزی به او داده می‌شود.
چرا «عرفه»؟
ـ آنگاه که جبرئیل (ع) مناسک حج را به حضرت ابراهیم (ع) می آموخت، چون به عرفه رسید به او گفت : «عرفت؟» یعنی «یاد گرفتی؟» و او پاسخ داد آری. لذا به این نام خوانده شد.
ـ وجه دیگر اینکه مردم از این جایگاه و در این سرزمین به گناه خود اعتراف می کنند.
ـ بعضی دیگر هم آن را جهت تحمل صبر و رنجی میدانند که برای رسیدن به آن باید متحمل شد ؛ چرا که یکی از معانی «عرف» صبر و شکیبایی و تحمل است.
حضرت آدم (ع) در عرفات
مطابق روایتی از امام صادق(ع)، وقتی جد اعلای ما حضرت آدم (ع) از باغ بهشتی به زمین فرود آمد، چهل روز هر بامداد بر فراز کوه صفا با چشم گریان در حال سجده بود. جبرئیل (ع)، فرود آمد و پرسید:
ـ چرا می گریی، ای آدم؟
ـ چرا نگریم در حالیکه از جوار خداوند به این دنیا فرود آمده ام؟
ـ به درگاه خدا توبه کن و بسوی او بازگرد.
ـ چگونه ؟
جبرئیل در روز هشتم ذیحجه آدم را به منی برد، آدم شب را در آنجا ماند و صبحگاهان عازم صحرای عرفات شد. جبرئیل هنگام خروج از مکه، احرام بستن و لبیک گفتن را به او آموخت و چون عصر روز عرفه فرا رسید، آدم را به غسل فرا خواند و پس از نماز عصر، او را به وقوف در عرفات دعوت کرد و کلماتی را که از پروردگار دریافت کرده بود به وی تعلیم داد، این کلمات عبارت بودند از:
سبحانک اللهم و بحمدک
لا اله الا انت
علمت و ظلمت نفسی
واعترفت بذنبی
اغفر لی انک انت الغفور الرحیم
یعنی:
جز تو خدایی نیست
کار بدی کردم و بر خود ظلم نمودم
اینک به گناه خود اعتراف می کنم
مرا ببخش که تو بخشنده و مهربانی.
آدم (ع) تا غروب آفتاب همچنان دعا میکرد و با تضرع اشک می ریخت. وقتی که آفتاب غروب کرد همراه جبرئیل روانه مشعر شد و شب را آنجا گذراند. صبحگاهان در مشعر بپاخاست و به دعا پرداخت... تا اینکه سرانجام بخشیده شد
...
حضرت ابراهیم (ع) در عرفات
جبرئیل(ع) در صحرای عرفات، مناسک حج را به حضرت ابراهیم (ع) آموخت و حضرت ابراهیم (ع) در برابر او می فرمود: عَرِفتُ، عَرِفتُ (شناختم، شناختم).
پیامبر خاتم (ص) در عرفات
دامنه کوه عرفات در زمان صدر اسلام، کلاس صحرایی پیامبر اسلام (ص) بود و بنا به گفته برخی مفسرین آخرین سوره قرآن در صحرای عرفات بر پیغمبر (ص) نازل شد و پیغمبر آنرا به مردم و شاگردانش تعلیم فرمود.
رسول گرامی اسلام (ص) در چنین روزی سخنان تاریخی خود را در اجتماع عظیم و با شکوه حجاج بیان داشت
مسأله مهم در روز عرفه زیارت امام حسین ـ علیهالسلام ـ است که در حدیث آمده: خداوند پیش از آنکه به سرزمین عرفات نظر کند، به زائرین امام حسین ـ علیهالسلام ـ نظر می‌افکند و این نظر افکندن در زمان‌های حساس و سرنوشت‌ساز مانند شب قدر، عید فطر، عید قربان و عید غدیر است که افضل اعمال در این زمان‌ها زیارت امام حسین (علیه السلام) است.
از خدا چیزی کم نمی‌شود، حتّی اگر...
در روایتی است که از پیغمبر اکرم نقل شده است که خداوند وحی فرستاد به برخی از پیامبرانش که این متن وحی الهی است که بر فرض که اهل هفت آسمان و تمام زمین، همگی از من درخواست کنند و به هرکدام هرچه که خواستند را بدهم، از خزانه، حکومت و فضل الهی ذرهای کاسته نمی‌شود؛ حتی مثل یک بال پشه هم از خزانه من کم نمی‌شود؛ بنابراین، چگونه ممکن است که از فضل الهی کاسته شود، در حالی که من سردمدار آن هستم؟!
عرفه روز امید خوشبختی برای همه
روایتی دیگری از زین العابدین ـ صلوات الله علیه ـ آمده است که روز عرفه بود و حضرت دیدند که سائلی دارد از مردم، یعنی غیر خدا، درخواست می‌کند. حضرت به او فرمود: وای بر تو! در چنین روزی از غیر خدا تقاضا و درخواست می‌کنی!؟ و حال آنکه امید می‌رود در چنین روزی فضل الهی شامل طفل‌هایی شود که در رحم مادر هستند. امید است که اینها خوشبخت و سعادتمند شوند
«رُوِی عَنِ البَاقِرِ عَلَیهِالسَّلَامُ قَالَ إِنَّ یوْمَ عَرَفَهَ یوْمُ دُعَاءٍ وَ مَسْأَلَهٍ». یکی از آن مقاطعی که این اسلحه بُردش بیشتر است و در اجابت سرعت دارد، روز عرفه است. حتّی تعبیر امام باقر ـ علیهالسلام ـ این است که اصلاً روز عرفه، روز دعا و درخواست از خداوند است. یعنی در این مقطع زمانی بخصوص سرعت اجابت دعا بیشتر است.
هر لحظه‌ای از لحظات عرفه برای ما گرانبهاست،برای دعا به ویژه از ظهر تا هنگام غروب را که در روایات وارد شده است. اگر میخواهید مشکلاتتان را حل کنید بیایید این چند ساعت را درِ خانه خدا بروید و از او بخواهید، چه حاجتهای مادی را و چه معنوی را، همه را از او بخواهید، چون امروز بُردِ دعا خیلی زیاد است، به ویژه درباره دیگران اگر دعا کنید، ما در روایت داریم که خدا چند هزار برابر به شما می‌دهد.
تنها امید جاماندگان
«مَنْ لَمْ یغْفَرْ لَهُ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ لَمْ یغْفَرْ لَهُ إِلَی قَابِلٍ إِلَّا أَنْ یشْهَدَ عَرَفَهَ»؛ حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) فرمودند: اگر کسی در ماه مبارک رمضان مورد مغفرت الهی قرار نگیرد، غفران برای او نیست، مگر آنکه عرفه را درک کند.
از این روایت دو مطلب به دست میآید: یکی، عظمت ماه مبارک رمضان از نظر گسترش مغفرت الهی است که همه را در بر می‌گیرد. دوم، عظمت عرفه است. در ماه مبارک رمضان، زمان مطرح است. امکان دارد برای عرفه هم زمان مطرح باشد؛ یعنی روز خاص و هم مکان مورد نظر باشد که آن زمین عرفات است، ولی مسلّماً زمان در اهمیت موضوع دخالت دارد که روز عرفه است. از لحاظ قید زمان، اگر کسی در ماه مبارک رمضان مورد مغفرت الهی قرار نگرفت، مسلّماً اگر در روز عرفه از خداوند طلب مغفرت کند مورد مغفرت الهی قرار خواهد گرفت.
«عرفه»؟
آنگاه که جبرئیل (ع) مناسک حج را به حضرت ابراهیم (ع) می‌آموخت، چون به عرفه رسید به او گفت : «عرفت؟» یعنی «یاد گرفتی؟» و او پاسخ داد آری. لذا به این نام خوانده شد.
ـ وجه دیگر اینکهمردم از این جایگاه و در این سرزمین به گناه خود اعتراف می‌کنند.
ـ بعضی دیگر هم آن را جهت تحمل صبر و رنجی میدانند که برای رسیدن به آن باید متحمل شد ؛ چرا که یکی از معانی «عرف» صبر و شکیبایی و تحمل است.
نهم ذیحجه را روز عَرَفه گویند، این روز از روزهای مهم برای مسلمانان و از جمله شیعیان است و گرچه عید نامیده نشده اما همچون عید خوانده شده است و از سوی دیگر از آنجا که امام سوم شیعیان حرکت خود را بسوی کربلا پس از مراسم حج آغاز کرد برای شیعیان از اهمیت بسزایی برخوردار است
روز عرفه همچنین به نام‌های روز نیایش یا یوم عرفه (به عربی: یوم عرفة) شناخته می‌شود. این روز، نهم ماه ذی‌الحجه و یک روز قبل از عید قربان است. در این روز، حجاج در سرزمین عرفات وقوف می‌کنند.
روز عرفه برای مسلمانان و به ویژه شیعیان، روز مهمی است. شیعیان در این روز به دعا و نیایش می‌پردازند و این روز را بسیار ارجمند میدانند.
در روز عرفه، زائران مسلمان از منا به کوه عرفات و دشت عرفات (عرفات) می‌روند و در آنجا به راز و نیاز و دعا می‌پردازند. همچنین حجاج در این روز از شهر مکه به صحرای عرفات می‌آیند و پس از نماز ظهر و عصر، دعا ی عرفه را در کنار کوه جبل الرحمة می‌خوانند.
به قلم:زینب گودرزی